Bạch biến là bệnh lý có thể xảy ra ở mọi lứa t.uổi, loại da. Bệnh không lây, không đe dọa tính mạng nhưng làm giảm chất lượng cuộc sống người bệnh do ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến họ cảm thấy mặc cảm, tự ti, hạn chế giao tiếp.
Theo ThS. BS Lê Thị Minh Ngọc, Khoa Khám bệnh BV Da Liễu TP.HCM, bạch biến là tình trạng xảy ra do sự phá hủy hay giảm các tế bào hắc tố – tế bào sản xuất sắc tố trên da của mỗi người, dẫn đến hậu quả làm cho da mất màu tự nhiên, vùng da bệnh sẽ trắng hơn bình thường. Ngoài ra, bệnh còn có thể làm trắng tóc và lông mi.
Nguyên nhân chính xác của bạch biến đến nay vẫn chưa được làm rõ, nhưng hầu hết các trường hợp là do tự miễn. Nói một cách khác, hệ thống miễn dịch của người bệnh tấn công chính các tế bào hắc tố bình thường và làm giảm/mất sắc tố trên da.
Mặc dù bạch biến là bệnh lành tính, tuy nhiên người bị bệnh bạch biến có nguy cơ mắc một số bệnh lý khác cao hơn người bình thường. Ngoài ra người bạch biến cũng dễ bị bỏng nắng hơn.
Ảnh minh họa
ThS. BS Lê Thị Minh Ngọc khuyến cáo, hãy gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám và tư vấn nếu bạn có các dấu hiệu sau:
Trên da xuất hiện các đốm trắng : Bác sĩ da liễu sẽ chẩn đoán chính xác nguyên nhân gây ra các đốm trắng trên da của bạn. Nó có thể là bệnh bạch biến hoặc một bệnh ngoài da khác.
Bỏng nắng: Bác sĩ da liễu có thể tư vấn các phương pháp bảo vệ da khỏi tác hại ánh nắng như sử dụng kem chống nắng phù hợp, bận trang phục chống nắng khi ra ngoài trời…
Ngoài ra, người bị bệnh bạch biến nên tầm soát các bệnh khác đi kèm như:
Mất thính lực: Tế bào hắc tố cũng có ở tai trong, do đó nếu cơ thể tấn công các tế bào hắc tố tại đây sẽ có thể gây mất thính lực. Tỉ lệ này có thể thay đổi từ 12- 38 % người bệnh bạch biến. Nhưng đa số bệnh nhân không nhận ra vấn đề này.
Vấn đề của mắt: Vài bệnh nhân bạch biến sẽ có cảm giác thay đổi về thị lực hay có bất thường về tiết nước mắt. Nếu xuất hiện tình trạng này nên có sự phối hợp khám giữa chuyên khoa da liễu và mắt để kiểm soát tốt các triệu chứng này sớm nhất.
Các bệnh tự miễn: Một số bệnh nhân bạch biến có thể liên quan các bệnh lý tự miễn. Bao gồm các bệnh tuyến giáp tự miễn như viêm tuyến giáp Hashimoto và bệnh Graves, thiếu m.áu ác tính, viêm khớp dạng thấp, Lupus, bệnh viêm ruột, bệnh tiểu đường typ 1
Bệnh lý tuyến giáp tự miễn có nhiều dữ liệu nghiên cứu nhất. Các nghiên cứu cho thấy bệnh có thể gặp trung bình 10-15% bệnh nhân bạch biến.
Lo lắng và trầm cảm: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiều người mắc bệnh bạch biến thường cảm thấy lo lắng và xấu hổ. Mọi người thường nhìn chằm chằm hay có những nhận xét không hay. Một số bệnh nhân tỏ ra sợ hãi. Đối mặt với điều này ngày này qua ngày khác có thể ảnh hưởng đến sự tự tin cá nhân dẫn đến trầm cảm.
Tóm lại bạch biến là bệnh ngoài da lành tính, có thể gặp ở mọi độ t.uổi. Khi bị bạch biến người bệnh cần đến các cơ sở y tế có chuyên khoa da liễu để được thăm khám, điều trị và tầm soát các bệnh lý đi kèm.
Những ai đủ điều kiện ghép tế bào thượng bì điều trị bệnh bạch biến?
Phương pháp cấy ghép tế bào thượng bì trong điều trị bệnh bạch biến đạt hiệu quả rất cao, có thể lên tới 70-80% đặc biệt trong bạch biến đoạn, và thường rất ít tái phát. Tuy nhiên không phải người bệnh bạch biến nào cũng có thể thực hiện.
Theo BS. Hoàng Văn Tâm – Bệnh viện Da liễu Trung ương, các trường hợp đủ điều kiện để được chỉ định thực hiện kỹ thuật này bao gồm:
– Bệnh nhân mắc bạch biến ổn định ít nhất 1 năm (nghĩa là trong vòng 1 năm bạn không có tổn thương mới nào hoặc tổn thương cũ không lan rộng).
– Không có hiện tượng Kobner: không xuất hiện tổn thương bạch biến ở vùng chấn thương.
– Không có t.iền sử sẹo lồi do chấn thương.
Chuyên gia da liễu cho biết, cấy ghép tế bào thượng bì là phương pháp dùng tế bào thượng bì gồm: tế bào hắc tố, tế bào gai, một số tế bào gốc của chính cơ thể mình ghép vào tổn thương bạch biến.
Các bác sĩ sẽ lấy da ở vùng hông hoặc mặt trước đùi theo tỷ lệ 1/5 (nếu tổn thương rộng tỷ lệ này có thể là 1/10). Miếng da này được đưa vào trong dung dịch, qua các công đoạn sẽ tách lấy tế bào thượng bì, nuôi dưỡng, sau đó sẽ ghép vào vùng da bị bạch biến. Tế bào ghép vào sẽ được dùng gạc cố định và tháo ra trong vòng một tuần.
Mỗi 1 bệnh nhân mất khoảng 2-4 tiếng để hoàn thành xong tất cả quy trình tùy vào diện tích tổn thương.
“Thông thường người bệnh bạch biến chỉ cần ghép một lần, tuy nhiên người bệnh cũng có thể ghép hơn một lần để tăng hiệu quả. Thời gian để đạt hiệu quả thường sau 1-2 tháng, tối đa sau 6-12 tháng” – BS. Tâm chia sẻ.
Để đạt hiệu quả điều trị cao thì có thể kết hợp với điều trị bằng ánh sáng trị liệu. Sau điều trị, bệnh nhân có thể hoạt động và làm việc bình thường.
Hiện nay, Bệnh viện Da liễu Trung ương là địa chỉ chuyên khoa đầu ngành đã áp dụng thành công phương pháp ghép tế bào thượng bì tự thân không qua nuôi cấy điều trị bệnh bạch biến và các rối loạn giảm sắc tố da khác.
Bệnh bạch biến là một rối loạn sắc, biểu hiện là các vết trắng, không ngứa, không đóng vảy, giới hạn rõ, có thể xuất hiện bất cứ lứa t.uổi nào và ảnh hưởng nhiều đến tâm lý người bệnh.
Bệnh xuất hiện ở mọi loại da, mọi lứa t.uổi và tần suất như nhau giữa nam giới và nữ giới.
Bệnh bạch biến được xem như là bệnh tự miễn với xu hướng di truyền cơ bản trong đa số các ca bệnh.
Bệnh bạch biến không có nguyên nhân từ thiếu chăm sóc y tế.
Hành vi cá nhân hoặc trạng thái tinh thần có thể đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát bệnh.
Bệnh bạch biến không phải là bệnh truyền nhiễm, không lây lan nhưng các tác nhân gây nhiễm khuẩn có thể đóng vai trò gián tiếp trong khởi phát ở một số trường hợp.
Bệnh bạch biến không liên quan đến chế độ ăn uống không phù hợp, nhưng chế độ ăn uống hợp lý có thể giúp điều trị, kiểm soát bệnh.
Bệnh bạch biến dường như không liên quan trực tiếp đến ô nhiễm, nhưng môi trường đóng vai trò quan trọng trong sự tiến triển của bệnh.
Hiện chưa thấy vai trò rõ ràng của yếu tố di truyền.
Các liệu pháp y tế và/hoặc phẫu thuật phù hợp có thể điều trị thỏa đáng cho hơn 75% các đối tượng bị ảnh hưởng.
Hãy lạc quan để kiểm soát bệnh! Hiện nay, có nhiều nghiên cứu được tiến hành trên toàn thế giới để tìm ra cách điều trị cho bệnh bạch biến.
