ThS.BS Trần Thị Kim Dung – Khoa Cấp cứu – Chống độc, BVĐK Nông Nghiệp chỉ rõ các biện pháp phòng chống say nắng, say nóng cần biết trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt như hiện nay.
Những yếu tố thuận lợi dễ bị say nắng, say nóng
Có rất nhiều yếu tố thuận lợi khiến người dân dễ bị say nắng, say nóng, trong đó phải kể đến:
– Tập luyện và lao động trong môi trường nóng
– Không có điều hoà hoặc thông khí
– Mặc quần áo không phù hợp (quá dầy, bí, không thấm nước)
– Thiếu sự thích nghi với khí hậu
– Không uống nước, môi trường quá nóng
– Dùng một số loại thuốc làm giảm tiết mồ hôi: chẹn beta, kháng cholinergic, lợi tiểu, Ethanol, kháng histamine,…
– Một số tình trạng bệnh lý: bỏng rộng, rối loạn nội tiết, sốt…
– Béo phì
– Kiệt muối nước
– Sống một mình
– T.uổi quá cao hoặc quá nhỏ.
Phân biệt giữa lả nhiệt và say nắng say nóng
Điều trị và phòng ngừa lả nhiệt và say nắng say nóng
Xử trí ngoài bệnh viện: Làm mát ngay tức thì và hỗ trợ chức năng các cơ quan
Đưa bệnh nhân ra khỏi môi trường nóng, cởi bỏ quần áo, chuyển tới nơi bóng râm, lên xe mát hay nhà mát
Hỗ trợ đường thở, hô hấp, tuần hoàn bằng đặt đường truyền TM, thở oxy, thông khí hỗ trợ nếu có chỉ định
Làm mát tức thì bằng bất kỳ phương tiện gì sẵn có nhưng chuyển ngay vào viện nếu nghi ngờ say nắng say nóng
Áp nước ấm trên người bệnh nhân sau đó dùng quạt để tăng quá trình bốc hơi
Áp gói nước đá lên người bệnh nhân vùng cổ, nách, bẹn
Chuyển bệnh nhân bằng xe điều hoà hoặc mở cửa sổ.
Xử trí tại khoa cấp cứu: Nếu có các biểu hiện nặng như mệt lả, đái ít, rối loạn ý thức,… cần vận chuyển bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất bằng xe điều hòa hoặc mở cửa sổ.
Say nắng, say nóng là thể bệnh lý nhiệt nguy hiểm; gặp khi tình trạng tăng thân nhiệt quá mức, thường trên 40 độ C, thường kèm theo đáp ứng viêm hệ thống dẫn tới tổn thương cơ quan đích cùng với tổn thương thần kinh.
Các biện pháp phòng chống say nắng, say nóng
– Khi phải ra ngoài khi trời nắng nóng, bạn cần che kín cơ thể bằng cách mặc quần áo rộng, nhẹ và sáng màu, đội mũ rộng vành, sử dụng kem chống nắng.
– Uống đầy đủ nước khi trời nắng nóng hoặc phải lao động nặng dưới ánh nắng mặt trời gay gắt. Thường xuyên uống nước dù chưa cảm thấy khát. Có thể ống nước có pha một chút muối hoặc uống dung dịch oresol, nước trái cây, tránh xa nước ngọt có ga, đồ uống năng lượng.
– Không làm việc quá lâu dưới trời nắng hoặc làm việc trong môi trường nóng bức, tránh các hoạt động thể lực quá sức. Nên nghỉ ngơi định kỳ sau khoảng 45 phút hay 1 tiếng làm việc liên tục ở nơi nắng nóng, nghỉ ngơi ở nơi thoáng mát từ 10 – 15 phút.
– Luôn trang bị đầy đủ các thiết bị chống nắng, chống nóng khi lao động, làm việc dưới trời nắng như quần áo bảo hộ lao động, mũ bảo hộ, nón rộng vành, kính râm…
– Làm thoáng mát môi trường làm việc, đặc biệt ở các công xưởng, hầm, lò… rất có ý nghĩa trong việc phòng chống bị say nắng, say nóng.
– Khi vừa đi nắng về, đây là thời điểm cơ thể tiết ra nhiều mồ hôi, nhiệt cơ thể độ cao, nếu tắm ngay sẽ làm thay đổi thân nhiệt đột ngột, rất nguy hiểm, có thể dẫn đến đột quỵ.
– Vào mùa nắng nóng, chúng ta cần uống nhiều nước, ăn các loại thức ăn mát, rau củ quả chứa nhiều kali như: rau đay, mồng tơi, rau má, cà chua…, mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, dễ thoát mồ hôi.
– Không được để t.rẻ e.m hoặc bất kỳ ai trong xe hơi đỗ, tắt máy, trong thời tiết nắng nóng dù chỉ để trong thời gian ngắn, do nhiệt độ trong xe hơi có thể tăng hơn 11 độ C chỉ trong 10 phút.
Tập thể dục mùa hè, không bỏ qua những khuyến cáo nào?
Mùa hè đến, để tăng cường sức đề kháng bảo vệ sức khỏe mọi người vẫn thường duy trì thói quen tập thể dục. Vậy tập thể dục mùa hè, những khuyến cáo nào tuyệt đối không nên bỏ qua?
Trời nắng nóng, thời tiết bắt đầu vào hè và điển hình của sự thay đổi này là tại rất nhiều nơi nhiệt độ đã tăng rất cao. Tuy nhiên, đây không phải là một trong những lý do khiến mọi người bỏ qua việc tập thể dục vào mùa hè.
1. Vấn đề thường gặp khi tập thể dục mùa hè
Việc vận động, tập thể dục mùa hè giúp bạn tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Nhưng nếu vận động sai cách khiến cơ thể đổ quá nhiều mồ hôi mà không kịp bổ sung còn có thể dễ khiến bạn gặp phải nhiều tình trạng ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe như say nắng, say nóng, buồn nôn, bị đau đầu và mất nước.
Đặc biệt, khi ở ngoài môi trường với điều kiện thời tiết nóng bức, hệ thống làm mát của cơ thể tự nhiên cũng bị ảnh hưởng. Điều này dẫn đến tình trạng mệt mỏi và say nắng.
Do đó, để tập thể dục mùa hè đúng cách, việc bổ sung nhiều nước thôi chưa đủ. Bởi vì, mồ hôi tiết ra khi tập thể dục trong mùa hè không chỉ khiến cơ thể thiếu nước mà còn khiến cơ thể bạn mất nhiều các chất khác như điện giải (gồm kali, natri, clorua, phốt pho, magiê và canxi) và muối.
Lưu ý, các trường hợp mất điện giải trong trường hợp nghiêm trọng còn có thể dẫn đến tình trạng co cứng, co giật, suy nhược và rối loạn nhịp tim. Thậm chí còn gây tê liệt và t.ử v.ong do ngừng tim vô cùng nguy hiểm.
Tập thể dục mùa hè cần chú ý bổ sung nước, điện giải đầy đủ – Ảnh Internet
2. Tập thể dục trong mùa hè an toàn bằng cách nào?
2.1. Tránh thời gian nào khi luyện tập thể dục?
Trước khi quyết định nên tập thể dục vào mùa hè lúc nào. Bạn cần biết thời điểm nào không tốt để tập thể dục vào mùa hè.
Tránh tập thể dục trong mùa hè thời gian từ 10 giờ sáng cho đến 3 giờ chiều. Đây được biết là khoảng thời gian nóng nhất trong ngày.
Lựa chọn thời gian tập thể dục mùa hè. Nên tập thể dục mùa hè vào buổi sáng. Vừa giúp tinh thần thoải mái, vừa giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn trong mùa hè. Tuy nhiên, nếu không thể dậy vào buổi sáng, nên tập thể dục sau khi mặt trời lặn.
Ngoài việc cần chú ý tới thời gian tập thể dục, cần chú ý kiểm tra thời tiết, các chỉ số dự báo ô nhiễm không khí cao thì bạn nên tập thể dục trong nhà thay vì lựa chọn tập thể dục ngoài trời vào mùa hè.
2.2. Lựa chọn trang phục phù hợp
Rất nhiều người lầm tưởng rằng, sử dụng các trang phục để tập thể dục nên lựa chọn trang phục tối màu, như thế trang phục sẽ ít bụi bẩn hơn. Thực tế, trang phục tối màu còn làm hấp thụ nhiệt. Vì vậy, tập thể dục trong mùa hè nên lựa chọn quần áo sáng màu. Bởi vì, quần áo sáng màu có tác dụng phản nhiệt.
Nên lựa chọn trang phục thoải mái, rộng rãi vì những trang phục này khi tập thể dục giúp không khí lưu thông trên da nhiều hơn. Đồng thời, quần áo rộng rãi còn có tác dụng giữ mát cho cơ thể. Chất vải nên lựa chọn là cotton, loại vảy này có tác dụng thấm hút mồ hôi tốt.
Lựa chọn trang phục thoải mái, rộng rãi vì những trang phục này khi tập thể dục giúp không khí lưu thông trên da nhiều hơn – Ảnh Internet
2.3. Kem chống nắng
Chủ quan rằng đi tập thể dục sớm mùa hè khiến bạn không cần sử dụng kem chống nắng. Nhưng sự thật không phải vậy. Dù thời điểm mùa hè hay mùa đông, đã tập thể dục ngoài trời tuyệt đối không quên thoa kem chống nắng.
Lựa chọn kem chống nắng có chỉ số ít nhất là SPF 30 hoặc chỉ số cao hơn. Nếu tập thể dục mà không bôi kem chống nắng còn có thể dẫn đến tình trạng cháy nắng xảy ra và điều này làm tăng nguy cơ bị lão hóa da sớm hơn, kèm theo đó là nguy cơ mắc ung thư da.
Đọc thêm: Những sai lầm khi bôi kem chống nắng mà nhiều người mắc
2.4. Chuẩn bị nước uống
Tập thể dục trong mùa hè khiến cơ thể đổ mồ hôi nhiều hơn và lượng nước mất đi cũng nhiều hơn. Do đó, bạn cần uống ít nhất 2 cốc nước trước khi ra ngoài tập thể dục.
Ngoài ra, không quên mang theo chai nước để uống và cần uống nước vào giữa buổi tập. Việc uống nhiều nước hơn sau khi kết thúc quá trình luyện tập của mình. Đồng thời, cần bổ sung thêm chất điện giải bằng trái cây, rau quả. Không nên uống các loại đồ uống thể thao chứa nhiều calo.
2.5. Chú ý các dấu hiệu bất thường của cơ thể khi tập thể dục
Trong quá trình tập thể dục, cơ thể sẽ xuất hiện một vài cảnh báo cụ thể khi luyện tập quá sức. Dừng ngay quá trình luyện tập nếu cảm thấy:
– Bị chóng mặt.
– Buồn nôn.
– Ngất xỉu.
Tập thể dục mùa hè đem lại nhiều lợi ích đối với sức khỏe. Nhưng không nên tập luyện quá sức. Ngoài ra, trong quá trình tập thể dục cần chú ý lắng nghe cơ thể của mình.
Nếu xuất hiện các dấu hiệu như: nhịp tim tăng nhanh, bị choáng váng, suy nhược hay chóng mặt, nhức đầu và chuột rút, nôn mửa cần ngồi xuống. Uống nước và ăn thêm trái cây để kịp thời bổ sung dưỡng chất cần thiết mà cơ thể vừa bị thiếu hụt.