Thuốc kháng tiểu cầu là một thuốc đặc biệt, được bác sĩ kê toa cho người bệnh nhằm làm giảm tối đa nguy cơ hình thành huyết khối (cục m.áu đông) trong lòng mạch m.áu.
Việc không tuân thủ điều trị thuốc kháng tiểu cầu theo chỉ định của bác sĩ khiến một số người bệnh trở nặng, phải nhập viện do hình thành các huyết khối, dẫn đến tắc nghẽn mạch m.áu nuôi các cơ quan (như tim, não…), đặc biệt là ở người bệnh nhồi m.áu cơ tim, người bệnh đã được đặt stent động mạch vành…
Theo TS, bác sĩ. Trần Hoà – Phó Trưởng khoa Can thiệp tim mạch, Trưởng Đơn vị Can thiệp nội mạch Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM (BV ĐHYD TP.HCM), hiện nay các bệnh lý tim mạch như suy tim, tăng huyết áp, nhồi m.áu cơ tim cấp là nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu trên thế giới. Đây là các bệnh lý đặc biệt, cần được theo dõi và điều trị lâu dài bằng việc phối hợp giữa các biện pháp không dùng thuốc (tập luyện thể dục, giảm cân, ăn kiêng, ngưng t.huốc l.á…) và dùng thuốc.
Để phòng ngừa các biến chứng nguy hiểm, các bác sĩ luôn khuyến cáo người bệnh cần phải tuân thủ điều trị. Đặc biệt, việc sử dụng các loại thuốc đúng đắn đóng một vai trò then chốt trong việc kiểm soát và ngăn ngừa bệnh tái phát. Trong đó, thuốc kháng tiểu cầu là nhóm thuốc không thể thiếu, giúp làm giảm khả năng kết tập tế bào tiểu cầu, ức chế quá trình hình thành huyết khối trong lòng mạch m.áu.
Vừa qua, BV ĐHYD TP.HCM tiếp nhận cấp cứu bệnh nhân P.T.N.T. (54 t.uổi, ngụ tại TP.HCM). Cách đây 5 tháng, chị T. được đặt can thiệp đặt stent cấp cứu do nhồi m.áu cơ tim. Chị xuất viện sau 1 tuần và đã trở lại công việc thường ngày từ 2 tháng nay. Sau đó do bị đau dạ dày, chị tự ý ngưng sử dụng thuốc tim mạch sau khi đặt stent và chỉ dùng thuốc điều trị đau dạ dày. Sau 10 ngày ngưng thuốc, chị T. phải nhập viện vì đau ngực dữ dội kèm tụt huyết áp.
Các bác sĩ chẩn đoán người bệnh bị nhồi m.áu cơ tim tái phát, tắc stent động mạch vành do huyết khối. Ngay lập tức, người bệnh được sử dụng thuốc kháng tiểu cầu liều cao để ngăn chặn tình trạng đông m.áu, chụp mạch vành và can thiệp cấp cứu. Các bác sĩ đ.ánh giá, việc tự ý ngưng thuốc tim mạch sau đặt stent, trong đó có các thuốc kháng tiểu cầu đã khiến chị T. bị tắc nghẽn mạch m.áu, gây tái phát nhồi m.áu cơ tim.
Thuốc kháng tiểu cầu có nhiều lợi ích trong phòng ngừa các biến cố tim mạch, tuy nhiên cũng có tác dụng phụ, phổ biến nhất là dị ứng
TS BS. Trần Hoà cho biết, thuốc kháng tiểu cầu được sử dụng phổ biến trong điều trị các bệnh tim mạch, chủ yếu là các trường hợp có nguy cơ hình thành huyết khối cao như: người bệnh sau đặt stent, dự phòng tái phát nhồi m.áu cơ tim, đột quỵ…
Khi có những mảng xơ vữa trong lòng mạch, các tế bào tiểu cầu sẽ đến làm lành vết thương. Tuy nhiên nếu mảng xơ vữa quá lớn, tiểu cầu tập kết quá nhiều sẽ kích hoạt quá trình đông m.áu, tạo thành nút chặn tiểu cầu lớn, hình thành cục m.áu đông lớn gây tắc nghẽn động mạch. Tiểu cầu hoạt động theo bầy đàn, khi di chuyển đến nơi sang thương sẽ tạo chân giả, không thể tách rời. Trong trường hợp này, thuốc kháng tiểu cầu sẽ làm suy yếu, hạn chế tạo cục m.áu đông, góp phần giảm nguy cơ gây ra biến cố tim mạch ở người bệnh.
Khi được sử dụng đúng cách, thuốc kháng tiểu cầu sẽ giúp người bệnh được tối ưu hóa hiệu quả điều trị, phòng ngừa các biến cố. Thế nhưng chỉ một sai sót nhỏ cũng có thể khiến người bệnh gặp phải những rủi ro không mong muốn. Đặc biệt, nhiều người bệnh chưa hiểu đúng về tác dụng của thuốc hoặc tự ý bỏ thuốc, thay đổi liều lượng dẫn đến việc tái hình thành các huyết khối, gây tắc nghẽn mạch m.áu nuôi tim và phải nhập viện cấp cứu.
Theo TS BS. Trần Hoà, sau các biến cố tim mạch, người bệnh cần đặc biệt tuân thủ điều trị. Chẳng hạn sau nhồi m.áu cơ tim, người bệnh sẽ có nguy cơ tái phát. Một khi đã tái phát, biến cố xảy ra sẽ nặng hơn so với ban đầu, tỉ lệ t.ử v.ong cao. Để ngăn ngừa những biến cố tiếp theo, người bệnh cần được theo dõi bởi bác sĩ chuyên khoa tim mạch, chủ động tuân thủ chỉ định của bác sĩ, sử dụng thuốc đúng liều lượng.
Thuốc kháng tiểu cầu có nhiều lợi ích trong phòng ngừa các biến cố tim mạch, tuy nhiên cũng có tác dụng phụ, phổ biến nhất là dị ứng: nổi mẩn, khó thở, phát ban… Ngoài ra, người bệnh có thể bị khó chịu vùng thượng vị, viêm loét, xuất huyết tiêu hoá. Một tác dụng phụ khác là dễ c.hảy m.áu, xuất hiện vết bầm ở nhiều vùng cơ thể. Đáng lưu ý là hiện tượng xuất huyết tiêu hoá, nặng hơn là xuất huyết não.
Ngay khi xuất hiện tác dụng phụ của thuốc, người bệnh cần liên hệ ngay với bác sĩ điều trị để được hướng dẫn xử trí. Người bệnh không được tự ý ngưng thuốc, tăng giảm liều lượng của thuốc. Thay vào đó, cần tái khám ngay để bác sĩ chuyên khoa tim mạch đ.ánh giá mức độ nặng, cân nhắc giảm liều lượng hoặc kết hợp với các loại thuốc khác để hạn chế, loại bỏ tác dụng phụ. TS BS. Trần Hòa khuyến cáo.
Người phụ nữ 45 t.uổi bị nhồi m.áu não do sở thích ăn uống nhiều người có
Nhồi m.áu não một khi đã khởi phát, dù được điều trị kịp thời thì cũng rất dễ để lại di chứng liệt và nguy hiểm đến tính mạng.
Nhồi m.áu não là một bệnh lý tim mạch và mạch m.áu não thường gặp. Trong những năm gần đây, do một số thói quen xấu trong sinh hoạt và chế độ ăn uống của con người mà tỷ lệ mắc bệnh nhồi m.áu não tăng dần theo từng năm, trở thành nguyên nhân đầu tiên gây nguy hại đến sức khỏe của người dân.
Cô Yang, 45 t.uổi hiện đang sống tại Trung Quốc, khi dọn dẹp trong phòng khách của gia đình thì đột nhiên cảm thấy choáng váng. Ban đầu, cô nghĩ mình gần đây mất ngủ, liền nằm nghỉ trên sofa một lúc nhưng triệu chứng khó chịu vẫn không thuyên giảm. Sau khi đến bệnh viện thăm khám, bác sĩ phát hiện cô Yang có một mảng lớn huyết khối trong mạch m.áu não, được đ.ánh giá là nhồi m.áu não nhẹ.
Theo thông tin từ bác sĩ và chồng cô Yang, cô đã xin nghỉ việc và ở nhà nội trợ được một khoảng thời gian dài. Gần đây, cô cảm thấy rất thích bánh ngọt nên đã đăng kí một khoá học làm bánh. Cô thường làm một số món bánh tại nhà, cảm cực kì thích những loại bánh ngọt này nên đã thường ăn chúng vào buổi sáng.
Và nguyên nhân dẫn đến chứng nhồi m.áu não của cô Yang không ở đâu xa mà chính bởi ăn thực phẩm quá nhiều đường này trong một thời gian dài. Nạp quá nhiều đường mỗi ngày không chỉ dẫn đến tăng lượng đường trong m.áu, mà nó còn chuyển hóa thành triglyceride trong cơ thể, từ đó làm tăng lượng chất béo và đẩy nhanh quá trình hình thành huyết khối và xơ vữa động mạch.
Bên cạnh đồ ngọt chứa nhiều đường, bạn cũng cần phải kiêng kỵ những loại thực phẩm dưới đây để hạn chế tối đa nguy cơ mắc phải chứng nhồi m.áu não:
Thức ăn nhiều muối
Theo t.uổi tác, khẩu vị của người trung niên và người già sẽ “đậm dần”. Vì vậy, đa số người già đều thích ăn dưa cà muối. Tuy nhiên, ăn những thực phẩm quá mặt có thể gây cao huyết áo và xơ vữa động mạch, theo thời gian cũng có thể gây nhồi m.áu não và nhồi m.áu cơ tim.
Thức ăn cay
Vào mùa đông, ăn cay có thể giúp cơ thể bạn ấm hơn. Thế nhưng, ăn quá nhiều đồ cay nóng sẽ tăng gánh nặng cho mạch m.áu, dễ khiến m.áu lắng đọng trên thành mạch, dẫn đến tình trạng thích tụ quá nhiều mỡ gây ra m.áu nhiễm mỡ.
Đồ chiên, rán
Các loại thực phảm chiên rán thông thường như gà rán, khoai tây chiên, các loại bánh … tuy ngon nhưng lại chứa nhiều axit béo no, một chất mà cơ thể con người không thể tiêu hóa và hấp thụ được. Từ đó, chúng sẽ chuyển hóa thành chất béo trung tính và dự trữ trong cơ thể, dẫn đến “độ nhớt” của m.áu cao hơn, tuần hoàn chậm hơn và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và mạch m.áu não.