Nhiều người chuyển sang ăn chay trường nhằm mong bảo vệ sức khỏe, tuy nhiên ăn chay sai cách đôi khi lại gây phản tác dụng.
Trong thời đại kinh tế phát triển, ăn no không còn là nhu cầu cơ bản của nhiều gia đình nữa mà yếu tố ăn lành mạnh, ăn sao để tốt cho sức khỏe mới được đề cao. Thịt vốn dĩ là món ăn khoái khẩu của nhiều người, tuy nhiên, ăn quá nhiều thịt dễ dẫn đến tình trạng mỡ m.áu cao, cao huyết áp, cuối cùng dẫn tới tình trạng nhồi m.áu não.
Hiểu được tác hại của thịt, nhiều người chuyển sang ăn chay trường nhằm mong bảo vệ sức khỏe, tuy nhiên ăn chay sai cách đôi khi lại gây phản tác dụng.
Tờ Sohu (Trung Quốc) gần đây đăng tải trường hợp của người đàn ông họ Trần (56 t.uổi), ông đã ăn chay trong suốt 3 năm qua sau một lần được bác sĩ chẩn đoán có nguy cơ xơ cứng động mạch, bác sĩ yêu cầu ông ăn ít thịt, nhiều hoa quả, rau củ hơn.
Ảnh: Sohu
Kể từ đó, ông quyết định từ bỏ ăn thịt, kiên trì ăn chay suốt 3 năm nhưng lipid m.áu không giảm mà còn tăng lên. Tháng 5 vừa qua, ông Trần đột ngột ngất xỉu vào ban đêm, được đưa vào bệnh viện điều trị và chẩn đoán nhồi m.áu não. Dù đã được cấp cứu, nhưng ông vẫn bị liệt suốt đời.
Tại sao ông Trần đã ăn chay mà vẫn bị nhồi m.áu não?
Theo tìm hiểu của bác sĩ, ông Trần mặc dù luôn duy trì thói quen ăn chay trường. Nhưng các món chay mà ông ăn lại không hề lành mạnh. Nhìn bề ngoài có vẻ đều là rau nhưng thực tế hàm lượng chất béo, muối còn nhiều hơn ăn thịt. Những món mà ông Trần thường xuyên sử dụng trong thực đơn ăn chay của mình là:
1. Dưa muối
Dưa muối chua là món ăn chay quen thuộc, tuy nhiên nhược điểm của thực phẩm này là chứa rất nhiều natri. Việc lạm dụng món ăn nhiều muối này trong mâm cơm sẽ làm tổn thương mạch m.áu và làm cho mạch m.áu bị xơ cứng, người bị mỡ m.áu cao và huyết áp cao ăn nhiều dưa muối dễ sinh nhồi m.áu não.
2. Lạc rang
Lạc là loại hạt có hàm lượng chất béo cao, thường được dùng để chiết xuất dầu thực vật. Sau khi rang lượng chất béo trong lạc nhiều hơn gấp bội, ăn nhiều dễ dẫn đến tăng huyết áp, tăng lipit và gây hại cho sức khoẻ.
3. Các loại rau xào
Rau xào là món chay quen thuộc, xong khi xào cần sử dụng một lượng dầu tương đối lớn, đồng thời bổ sung không ít muối, điều này có hại cho mạch m.áu. Ước tính một đĩa đậu cô ve xào khô (60g đậu sống), sau khi xào sẽ chiếm khoảng 14g chất béo gần bằng một nửa giới hạn dầu ăn được khuyến nghị (25 ~ 30g) mỗi ngày.
4. Các loại củ chiên
Khoai tây, khoai lang, củ sen chiên là những món chay được cả người lớn lẫn trẻ nhỏ yêu thích, tuy nhiên chúng lại chứa quá nhiều calo, cùng hàm lượng dinh dưỡng không cân bằng, chẳng hạn như có quá ít vitamin, khoáng chất, cellulose hay các chất dinh dưỡng thiết yếu khác. Loại thực phẩm này có chứa lượng dầu khá lớn, tiêu thụ nhiều có thể gây tăng cân và làm hại mạch m.áu.
Muốn hạ lipid m.áu và phòng chống nhồi m.áu não thì cần thực hiện 2 việc
1. Chế độ ăn uống hợp lý
Người bị mỡ m.áu cao phần lớn liên quan đến chế độ ăn uống không hợp lý. Cần thay đổi bằng chế độ ăn nhạt, tránh ăn đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ. Nhiều người trung niên và cao t.uổi nên bổ sung canxi để ngăn ngừa xơ cứng mạch m.áu. Khuyến cáo nên thay thế cách chế biến chiên, rán thành luộc, hấp.
2. Tập thể dục nhiều hơn
Càng nhiều t.uổi càng không nên ngồi một chỗ trong nhà vì điều này không có lợi cho quá trình lưu thông mạch m.áu, đồng thời sẽ làm chậm tốc độ trao đổi chất của cơ thể. Thay vào đó, bạn nên tập thể dục ngoài trời thường xuyên để thúc đẩy tuần hoàn m.áu, ổn định lipid m.áu và huyết áp, tiêu hao chất béo và thúc đẩy cơ thể khỏe mạnh hơn.
Vận động viên có thành công “tối ưu” khi ăn chay trường?
Tôi là vận động viên karate. Chị gái tôi đang theo trường phái ăn chay trường, chị ấy rủ tôi cũng ăn chay trường giống chị sẽ rất tốt cho sức khỏe và t.uổi thọ. Xin hỏi bác sĩ điều đó có đúng không, vận động viên có thể thành công một cách “tối ưu” khi là một người ăn chay trường?
Nguyễn Văn Hùng (Nam Định)
Ăn chay đang trở thành một xu hướng dinh dưỡng trên thế giới. Hầu hết mọi người không phân biệt t.uổi tác hay giới tính đều có thể lựa chọn ăn chay như là một phương pháp phòng chống bệnh tật, giữ gìn vóc dáng, sống khỏe và kéo dài t.uổi thọ.
Vấn đề dinh dưỡng trong ăn chay được nhiều người quan tâm, nhất là những người thường xuyên luyện tập thể thao. Không ít người băn khoăn rằng liệu ăn chay có đủ dinh dưỡng, năng lượng để luyện tập thể hình, thể thao?
Nhiều người chơi thể thao nghĩ rằng với kế hoạch ăn chay thì không đủ dinh dưỡng theo yêu cầu. Thịt được cho là cần thiết để xây dựng sức mạnh, sức bền nên người chơi thể thao mà ăn ít thịt thì không đủ sức mạnh, sức bền. Nhưng quan niệm đó hoàn toàn không đúng.
Nhiều cầu thủ bóng đá, vận động viên chọn ăn chay trường như một giải pháp dinh dưỡng hữu hiệu.
Trên thế giới, nhiều cầu thủ bóng đá, vận động viên thể thao chuyên nghiệp đã chọn ăn chay trường như một giải pháp dinh dưỡng hữu hiệu. Những lực sĩ, vận động viên thuần chay đều là biểu tượng của sức khỏe thời thượng. Những thành tích chuyên môn cho thấy họ là những người có kỷ luật, siêng năng, bền chí, và tài năng. Thêm vào đó, các vận động viên thuần chay càng vượt trội khi mang một trái tim nhân hậu.
Thực tế, các nghiên cứu cho thấy việc ăn nhiều trái cây, rau củ, chất xơ và các chất dinh dưỡng khác giúp giảm đi sự hấp thụ mỡ bão hòa, chất béo gây xơ cứng động mạch. Lượng thực phẩm từ thịt có chỉ số Glycemic (chỉ số đường huyết của thực phẩm – GI) cao luôn cung cấp năng lượng bùng nổ nhanh chóng nhưng không kéo dài. Ăn nhiều thịt còn ngăn chặn cơ thể đốt chất béo. Trái lại, thức ăn chay có chỉ số GI thấp cung cấp năng lượng lâu bền và kéo dài.
Việc chị bạn khuyên hoàn toàn là đúng, vận động viên có thể thành công một cách “tối ưu” khi là một người ăn chay trường, nhưng để có được chế độ ăn chay tốt cho sức khỏe và đủ chất, bạn nên tư vấn các chuyên gia dinh dưỡng để có một chế độ ăn hợp lý. Một số thành phần thường phải bổ sung để chế độ ăn chay không bị thiếu chất đó là: Protein, sắt, kẽm, các nguyên tố vi lượng…