Nếu tập thể dục là tốt thì bạn nên tập nhiều, gắng sức hơn sẽ càng có lợi? Không hẳn, tập quá sức có thể làm mất toàn bộ tác dụng bạn mong muốn, đồng thời phá hủy tim, động mạch và khiến não “bị nghiện” tập luyện.
Tập thể dục được coi là tốt cho sức khỏe. Nó có thể giúp bạn giữ được cân nặng hợp lý, cải thiện sức khỏe tim mạch và thậm chí ngăn ngừa trầm cảm. Nhưng giống như hầu hết những thứ khác, quan trọng là bạn đừng làm nó quá mức bởi tập thể dục quá nhiều có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cơ thể và não bộ của bạn. Vậy, tập thể dục “quá nhiều, quá sức” chính xác là gì?
Điều này còn phụ thuộc vào các yếu tố như t.uổi tác, sức khỏe và lựa chọn tập luyện của bạn. Nhưng nói chung, người trưởng thành nên tập thể dục vừa phải 5 giờ hoặc tập luyện cường độ cao 2,5 giờ mỗi tuần. Hoặc một số người thích kết hợp cả hai. Đó là theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).
Tập quá sức gây sẹo tim, đau tim, thậm chí là đột quỵ
Theo nghiên cứu được đăng tải trên tờ M ayo Clinic Proceedings năm 2012 do James H. O’Keefe, Trưởng khoa Tim mạch dự phòng, Viện Tim mạch Trung Mỹ thuộc Hệ thống Y tế Thánh Luca, TP. Kansas (Mỹ) làm trưởng nhóm, những người chạy bộ ở mức độ từ thấp đến trung bình có nguy cơ t.ử v.ong thấp hơn những người không tập thể dục.
Tuy nhiên, nếu bạn chạy với tốc độ nhanh hơn 3 lần/tuần thì nguy cơ t.ử v.ong lại tương đương với người không chạy. Vì vậy, chạy quá nhiều hoặc cường độ quá cao dường như làm mất đi một số lợi ích sức khỏe thu được từ việc chạy thường xuyên.
Ở một số người tập luyện vất vả, chẳng hạn như chạy bền đường dài (thậm chí cực dài), cũng có thể dẫn đến tổn thương tim, rối loạn nhịp tim và mở rộng động mạch. Trong số 102 người (chạy bền đường dài thường xuyên) tham gia thử nghiệm của nghiên cứu, 12% trong số đó bị sẹo ở tim, con số này cao gấp 3 lần so với ở những người không chạy.
Đồng thời, người chạy bền đường dài thường xuyên có nhiều khả năng bị đau tim hoặc các vấn đề khác liên quan đến tim, thậm chí là đột quỵ. Nhóm của ông O’Keefe cũng tin rằng việc tập luyện sức bền cực độ đặt ra yêu cầu quá cao đối với hệ thống tim mạch, nếu nó được lặp đi lặp lại trong thời gian dài, tim không có đủ thời gian để tự phục hồi sẽ làm dày thành cơ tim, dẫn đến mô sẹo ở tim.
Nó cũng gây ra suy giảm miễn dịch, giảm hormone s.inh d.ục…
Một nghiên cứu khác được trình bày tại cuộc họp thường niên của Đại học Y khoa Thể thao Hoa Kỳ năm 2012, cho thấy phụ nữ ít có nguy cơ bị đau tim hoặc đột quỵ hơn nếu họ hoạt động thể chất ít nhất 1 lần/tuần. Nhưng nguy cơ này sẽ tăng cao đối với những phụ nữ tập thể dục gắng sức mỗi ngày. Vì vậy, tập thể dục quá mức không mang lại nhiều lợi ích hơn tập thể dục vừa phải mà nó còn gây ra nhiều rủi ro hơn.
Chẳng hạn với phụ nữ tập 3 môn kết hợp (chạy đường dài, bơi và đạp xe), họ có nguy cơ cao phải đối mặt với mất kinh, loãng xương hoặc mất chất khoáng ở xương và rối loạn ăn uống do sự kết hợp giữa vận động quá mức và việc hạn chế calo hấp thu.
Đối với nam giới, tập thể dục quá mức đã được chứng minh là làm giảm ham muốn t.ình d.ục có thể do cơ thể bị mệt mỏi và testosterone ở mức thấp hơn. Đối với cả nam và nữ, tập thể dục “quá đà” làm tăng nguy cơ chấn thương như viêm gân và gãy xương do căng thẳng. Những chấn thương này là kết quả của chấn thương lặp đi lặp lại và hệ thống miễn dịch của bạn cũng có thể bị ảnh hưởng.
Mặc dù tập thể dục vừa phải có thể cải thiện hệ thống miễn dịch của bạn, nhưng tập thể dục quá mức thực sự sẽ phá tan những gì bạn mong muốn.
Sau khi tập thể dục quá mức, cơ thể cần thời gian phục hồi ít nhất là 72 giờ. Khi đó, khả năng miễn dịch bị suy giảm, vi rút và vi khuẩn có thể dễ dàng xâm nhập, lây nhiễm vào cơ thể hơn. Và đó là lý do tại sao những người tập thể dục quá sức thường bị n.hiễm t.rùng đường hô hấp trên nhiều hơn.
Não bộ bị tàn phá bởi tập luyện quá sức
Như vậy, chúng ta đã biết tập thể dục quá mức có thể tàn phá cơ thể của bạn, đặc biệt là tim, gân, dây chằng và hệ thống miễn dịch như thế nào rồi. Nhưng bên cạnh đó, việc làm này cũng sẽ tàn phá bộ não của bạn do chứng “nghiện” tập luyện gây ra. Triệu chứng của nó là khi bạn cảm thấy lo lắng hoặc kiệt sức khi bỏ lỡ một buổi tập, hoặc cảm thấy thiếu kiểm soát và không thể cắt giảm việc tập luyện, ngay cả khi biết nó đang làm hại sức khỏe của bạn.
Tóm lại, bạn không nên từ bỏ việc luyện tập mà điều quan trọng là điều chỉnh thời gian và cường độ tập sao cho hợp lý, vừa sức mình.
Nguồn và ảnh: WebMD, Business Insider, Mayo Clinic Proceedings
Tập thể dục bao lâu để tránh huyết áp cao?
Chỉ cần tập thể dục ở mức độ vừa phải ít nhất 5 giờ/tuần, người trẻ có thể tránh được bệnh huyết áp cao khi đến t.uổi trung niên. Với người già, huyết áp cao có thể dẫn đến đau tim, đột quỵ hay sa sút trí tuệ.
Duy trì tập luyện ít nhất 5 giờ/tuần có thể tránh bệnh huyết áp cao – SHUTTERSTOCK
Huyết áp cao được xem là kẻ g.iết n.gười thầm lặng và cũng là một trong những triệu chứng đặc trưng của bệnh tim mạch. Dù huyết áp cao rất phổ biến nhưng bệnh này có thể ngăn ngừa được, theo Times Now News.
Điều chỉnh lối sống theo hướng lành mạnh hơn là cách hiệu quả để ngăn ngừa huyết áp cao. Một nghiên cứu mới đây do các chuyên gia ở Đại học California-San Francisco (Mỹ) dẫn đầu đã xác định thời lượng và mức độ tập luyện thể thao để tránh bị huyết áp cao.
Đi bộ tốt cho sức khỏe – SHUTTERSTOCK
Nhóm nghiên cứu đã theo dõi sức khỏe của hơn 5.000 người trưởng thành ở Mỹ trong suốt 30 năm. Lúc bắt đầu thu thập dữ liệu, họ đều trong độ t.uổi 18 đến 30.
Những người tham gia nghiên cứu được hỏi về thói quen tập luyện, t.iền sử bệnh, tình trạng sử dụng t.huốc l.á, rượu bia. Ngoài ra, họ cũng được đo một số chỉ số sức khỏe khác như huyết áp, cân nặng, nồng độ cholesterol và chất béo trung tính trong m.áu.
Kết quả cho thấy người trẻ tập luyện thể thao ít nhất 5 giờ/tuần, cường độ ở mức vừa phải có thể ngăn ngừa đáng kể nguy cơ bị cao huyết áp khi đến t.uổi trung niên. Những hình thức tập luyện được xem là ở mức vừa phải gồm đi bộ, đạp xe…
Nếu tập ở cường độ cao thì người tập chỉ cần dành khoảng 150 phút/tuần. Các bài tập cường độ cao là những bài khiến cơ thể cảm thấy mệt, phải thở nhanh hơn, chẳng hạn như chạy bộ. Người tập có thể kết hợp các bài tập cường độ vừa phải xen kẽ với cường độ cao.
Từ lâu, nhiều bằng chứng khoa học đã cho thấy lợi ích tuyệt vời của tập luyện thể thao với sức khỏe. Nhờ tập luyện thường xuyên, chúng ta có thể ngăn ngừa và kiểm soát nhiều bệnh nguy hiểm như tim mạch, đột quỵ, tiểu đường và một số loại ung thư, theo Times Now News .
